O Concello de Ferrol acolleu esta mañá o anuncio da candidatura gañadora da vixésima edición do Premio José Couso de Liberdade de Prensa, organizado polo Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia e o Club de Prensa de Ferrol, que ademais conta coa colaboración do concello ferrolano. O acto contou coa presenza de Francisco X. González Sarria, decano en funcións do Colexio de Xornalistas; Julia Díaz Sixto, presidenta do Club de Prensa de Ferrol; Darío Janeiro Pereira, secretario do Premio José Couso, e José Manuel Rey Varela, alcalde de Ferrol.

O secretario do Premio José Couso de Liberdade de Prensa, Darío Janeiro, deu lectura á acta da resolución do premio. A semana pasada, nun acto que tivo lugar en Santiago de Compostela, procedeuse ao reconto dos votos emitidos, o cal foi supervisado polo notario José Ignacio Feijoo Juarnos, do Ilustre Colexio Notarial de Galicia, quen deu fe do reconto na acta número 202 do seu protocolo. Feito o reconto de votos validamente emitidos, resultou gañadora a candidatura das xornalistas iranianas Nilufar Hamedi e Elahe Mohammadi.

O entorno das xornalistas informou á organización da absoluta imposibilidade de tan sequera falar con elas para facerlles chegar a concesión do galardón, por medo a que sufran represalias se manteñen algún tipo de contacto con organizacións de xornalistas no exterior. Desde a organización exixiuse ao goberno de Irán que garantan a seguridade de Nilufar Hamedi e Elahe Mohammadi, e cesen a continua persecución que están a sufrir nese país as xornalistas e as mulleres en xeral.

Na súa intervención, o secretario do premio lembrou que este certame, do que se cumpren 20 anos, naceu “cunha dobre intención: non deixar caer no esquecemento o asasinato de José Couso e de Taras Protsyuk, e recoñecer e reivindicar o labor que fan os profesionais da información”. Quixo aproveitar para agradecer a todas as persoas e entidades que apoiaron desde o seu inicio este premio, nomeadamente ao Concello de Ferrol, e sobre todo, á familia de José Couso.

Sinalou tamén que as catro candidaturas desta edición (Wael Al-Dahdouh, Pablo González, Nilufar Hamedi e Elahe Mohammadi e Fran Sevilla) son un fiel reflexo da situación mundial da liberdade de prensa en lugares como Gaza, Ucraína, Irán ou mesmo a propia Unión Europea. De aí que este galardón sexa "unha chamada de atención anual" que demostra "que os motivos que nos levaron a crear este premio seguen estando vixentes".

Os convocantes do premio quixeron expresar o seu apoio para a familia e a coordinadora de xornalistas e amigos que manteñen vivo o caso de Pablo González, así como lembrar, como en todas e cada unha das edicións anteriores, que os asasinos de José Couso e Taras Protsyuk seguen impunes.

No acto tamén interviron a Presidenta do Club de Prensa e o Decano en funcións do Colexio de Xornalistas, quen amosaron a súa satisfacción por poder celebrar o vinte aniversario do premio cuns candidatos de recoñecida traxectoria pola defensa da liberdade de prensa. Julia Díaz dixo que “xa son 20 anos nos que estamos lembrando a José Couso” coa celebración deste premio. Pola súa parte Francisco X. González Sarria agradeceu ao Concello a súa implicación co certame e recordou que o asasinato do camarógrafo ferrolán segue sen esclarecerse “como tampouco está esclarecida a situación legal de Pablo González”.

O acto pechouno o alcalde de Ferrol, José Manuel Rey Varela quen recoñeceu o traballo de todos os candidatos e parabenizou as gañadoras, así como ao Colexio e ao Club de Prensa pola organización do premio, e lembrou que "para a cidade é importante manter o recordo de José Couso".

A candidatura premiada

Nilufar Hamedi (Babol, 1992) é unha xornalista do diario reformista iraniano Shargh. O 16 de setembro de 2022, conseguiu acceder ao Hospital Kasra de Teherán, onde se encontraba en coma a moza de 22 anos Mahsa Amini, logo de ser detida pola policía da moral por levar supostamente o veo de maneira "inadecuada". A foto que Hamedi sacou dos pais de Amini abrazados no hospital fixose viral durante as protestas que sucederon á morte da moza. Pola súa banda, Elaheh Mohammadi (Teherán, 1986) é reporteira de sociedade e temas femininos no xornal Ham-Mihan. En setembro de 2022, trasladouse a Saqqez para cubrir o funeral de Mahsa Amini e informou sobre o ataque da policía durante as honras fúnebres. 

A finais de setembro dese ano, ambas as dúas foron detidas no contexto dos disturbios que sacudían o país. A Elaheh Mohammadi aplicóuselle unha pena total de doce anos: seis por colaboración con Estados Unidos, cinco por conspiración contra a seguridade nacional e un por propaganda contra a República Islámica. Pola súa banda, Nilufar Hamedi foi condenada a trece anos: un máis que a súa compañeira por colaborar cos Estados Unidos, e a mesma sentenza polos outros dos delitos. As dúas foron encarceradas na prisión de Evin, coñecida por acoller a meirande parte de disidentes iranianos en prisión. 

O pasado 14 de xaneiro, tras numerosas protestas, foron postas en liberdade baixo fianza logo de pasar entre reixas 15 meses, pero coa prohibición de deixar o país ou exercer a profesión. Ao día seguinte da súa liberación, foron denunciadas por non levar o veo.

Nilufar Hamedi e Elahe Mohammadi súmanse así á lista de gañadores do Premio José Couso de Liberdade de Prensa. Ali Lmrabet (2005); Le Monde Diplomatique (2006); Jon Lee Anderson (2007); José Vidal-Beneyto (2008); Rosa María Calaf (2009); Daniel Anido e Rodolfo Irago (2010); WikiLeaks (2011); o Consejo de Informativos da RTVE (2012); Mónica García Prieto (2013), Ricardo García Vilanova, Javier Espinosa e Marc Marginedas (2014), Jordi Évole (2015), Miguel Ángel Aguilar (2016), Xosé Hermida (2017), Julia Otero (2018), Defende A Galega (2019), Lorenzo Milá (2020), Manuel Rico (2021), Érika Reija (2022) e Marcos Méndez (2023) foron ata agora os galardoados coa estatuiña das ‘Ás Ceibes’ do escultor Manuel Patinha.

Santiago de Compostela, 26 de abril de 2024
Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia 

Web do Premio Couso