A Rede de Colexios Profesionais de Xornalistas considera necesario lembrar unha vez máis que os medios de comunicación públicos son imprescindibles en democracia. A este respecto, a UNESCO sinala que os medios públicos "deben estar protexidos institucionalmente e deben ter garantido o seu financiamento para que poidan exercer as súas funcións centrais para a consolidación das democracias". 

Así mesmo, o Informe sobre pluralismo e liberdade dos medios de comunicación na Unión Europea (2017/2209( INI)) considera “que as autoridades públicas teñen o deber de protexer a independencia e a imparcialidade dos medios de comunicación públicos, en particular como axentes ao servizo das sociedades democráticas e non de satisfacer os intereses dos gobernos no poder”.

A Rede de Colexios Profesionais de Xornalistas propón tamén a incorporación dunha chamada á perspectiva de xénero na conformación dos órganos de participación (consellos de administración, consellos profesionais, etc.) para asegurar a igualdade de xénero como principio básico.

Os medios públicos son garantía de acceso universal a unha información de calidade, plural e independente. Por iso, é fundamental garantir a súa calidade, profesionalidade, independencia, pluralidade e viabilidade. Estes principios están en plena sintonía cos valores recoñecidos pola Unión Europea de Radiodifusión (UER): universalidade, independencia, excelencia, diversidade, responsabilidade e innovación.

CALIDADE. A procura permanente da excelencia debe ser un dos motores dos medios públicos para ofrecer unha información e uns contidos de calidade, que respondan ás necesidades informativas de toda a cidadanía.

PROFESIONALIDADE. Deben estar dirixidos por persoas que apliquen criterios estritamente profesionais para servir á cidadanía, non a gobernos, partidos ou empresas. Os xestores deben ser elixidos por un concurso de méritos e non saír do  mercadeo entre partidos. Os procesos de elección deben ser abertos e transparentes. Hai que ter en conta a súa traxectoria e capacidades demostradas e que os candidatos ou candidatas presenten propostas para responder aos retos do sector. Os xurados ou comisións de selección que valoren as devanditas candidaturas e os seus proxectos tamén deben ter coñecementos profesionais contrastados. O proceso de elección dos xestores dos medios públicos debe ter en conta aos organismos dos traballadores e traballadoras e as entidades que legalmente representan a profesión xornalística.

Ademais, é necesario desenvolver os instrumentos de participación dos traballadores que propoñen as leis, como no caso dos Consellos de Informativos.

INDEPENDENCIA. Deben actuar movidos unicamente polo interese da cidadanía. O seu obxectivo é responder as necesidades informativas, formativas e de entretemento (por esta orde) dos cidadáns e as cidadás, ante os que teñen que render contas; pero non aos intereses de partidos políticos ou anunciantes. Deben quedar á marxe de presións políticas, económicas ou empresariais.

Para garantir a independencia, os medios públicos dotaranse de consellos conformados por profesionais que permitan a participación destes no desenvolvemento da actividade dos medios.

A Rede de Colexios Profesionais de Xornalistas considera necesario que a lexislación garanta a blindaxe contra as maiorías absolutas e que as leis con respecto a iso non poidan ser anuladas sen a maioría cualificada esixida para a elección dos responsables dos medios públicos.

PLURALIDADE. Os medios públicos teñen que dirixirse a toda a poboación, sen excluíren ningún colectivo, respondendo á diversidade que caracteriza a sociedade. Neste sentido, a desgobernamentalización e despartidización son fundamentais. Non deben estar controlados nin polo goberno, nin polos partidos. A súa calidade, profesionalidade e independencia son as mellores vías para garantir o pluralismo.

VIABILIDADE. É fundamental que teñan os recursos necesarios para poder dar resposta ás misións de servizo que teñen encomendadas. A dotación debe ser suficiente e estable para poderen garantir a súa viabilidade a longo prazo. Os ingresos deben garantir que os medios públicos poidan seguir sendo referentes en innovación, produción de calidade e, en definitiva, motor de todo o sector xornalístico audiovisual, con evidentes beneficios para o resto de actores e, en definitiva, para a sociedade. Por iso, os orzamentos das administracións que xestionen medios públicos de comunicación e información deben recoller anualmente a dotación económica suficiente para asegurar a viabilidade, a estabilidade e o crecemento destes servizos.

Sen xornalismo, non hai democracia. Sen medios públicos, non hai democracia de calidade.

Rede de Colexios Profesionais de Xornalistas

A Rede de Colexios Profesionais de Xornalistas constituíuse o 14 de xuño de 2018 e está formada polos nove Colexios Profesionais de Xornalistas que actualmente existen en España (Andalucía, Asturias, Castela e León, Cataluña, Galicia, A Rioxa, Murcia, Navarra e País Vasco).

REDE DE COLEXIOS PROFESIONAIS DE XORNALISTAS